تست آلرژی روشی برای شناسایی موادی (آلرژن‌ها) است که باعث واکنش آلرژیک در بدن شما می‌شوند. این تست‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا بهترین روش درمانی را برای شما تعیین کند.

رایج‌ترین انواع تست‌های آلرژی عبارتند از:

• تست خراش پوستی (Skin Prick Test): در این روش، مقدار کمی از آلرژن‌های مختلف روی پوست شما (معمولاً ساعد یا پشت) قرار داده می‌شود و سپس با یک سوزن کوچک، خراش‌های سطحی روی پوست ایجاد می‌کنند. اگر به ماده‌ای آلرژی داشته باشید، در عرض 15-20 دقیقه یک برجستگی قرمز و خارش‌دار (مشابه نیش پشه) در آن ناحیه ظاهر می‌شود. این تست برای شناسایی آلرژی‌های غذایی، گرده گل، کپک، نیش حشرات و شوره حیوانات استفاده می‌شود.

• تست داخل پوستی (Intradermal Test): در این تست، مقدار بسیار کمی از آلرژن به زیر لایه بالایی پوست تزریق می‌شود. این روش حساس‌تر از تست خراش پوستی است و معمولاً برای بررسی آلرژی به نیش حشرات یا برخی داروها به کار می‌رود.

• تست پچ (Patch Test): این تست برای شناسایی آلرژی‌های تماسی (مانند آلرژی به نیکل، لاتکس یا مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی) استفاده می‌شود. در این روش، پچ‌های حاوی آلرژن‌های مشکوک به مدت 48 ساعت روی پوست شما چسبانده می‌شوند. سپس پزشک واکنش پوست را بررسی می‌کند.

• تست خون (Blood Test یا IgE Test): در این تست، نمونه خون شما برای اندازه‌گیری آنتی‌بادی‌های IgE (ایمونوگلوبولین E) که سیستم ایمنی بدن در پاسخ به آلرژن‌ها تولید می‌کند، بررسی می‌شود. این تست زمانی مفید است که تست‌های پوستی به دلیل شرایط پوستی خاص یا مصرف برخی داروها قابل انجام نباشند.

چند نکته مهم:

• قبل از انجام هر نوع تست آلرژی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که کدام تست برای شما مناسب است.
• پزشک ممکن است از شما بخواهد که مصرف برخی داروها (مانند آنتی‌هیستامین‌ها) را قبل از تست متوقف کنید، زیرا این داروها می‌توانند نتایج تست را تحت تأثیر قرار دهند.
• نتایج تست آلرژی باید توسط پزشک تفسیر شود، زیرا گاهی اوقات نتایج مثبت کاذب یا منفی کاذب ممکن است رخ دهد.

هدف از انجام تست آلرژی:

هدف اصلی تست‌های آلرژی، شناسایی عوامل محرکی است که باعث واکنش سیستم ایمنی بدن شما می‌شوند. وقتی بدن شما در معرض یک آلرژن قرار می‌گیرد، سیستم ایمنی ممکن است واکنش بیش از حد نشان دهد و علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، خارش، بثورات پوستی، یا حتی مشکلات تنفسی ایجاد کند. با شناسایی دقیق آلرژن‌ها، می‌توان از تماس با آنها پرهیز کرد یا درمان‌های مناسبی را برای کاهش علائم به کار برد.

آمادگی برای تست آلرژی:

• قطع مصرف داروها: مهم‌ترین بخش آمادگی، قطع مصرف برخی داروهاست که می‌توانند بر نتایج تست تأثیر بگذارند. پزشک شما لیستی از این داروها را به شما خواهد داد، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
  • آنتی‌هیستامین‌ها: داروهای ضد آلرژی مانند سیتریزین، لوراتادین، دیفن‌هیدرامین و … باید حداقل 3 تا 7 روز قبل از تست قطع شوند.
  • برخی داروهای ضدافسردگی و ضد اضطراب: دسته‌ای از این داروها (مانند داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای) نیز ممکن است بر نتایج تست تأثیر بگذارند.
  • استروئیدها (کورتیکواستروئیدها): اگرچه استروئیدهای خوراکی یا تزریقی می‌توانند پاسخ‌های آلرژیک را سرکوب کنند، استروئیدهای استنشاقی یا موضعی معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند. با این حال، همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
• پرهیز از مصرف الکل و کافئین: در برخی موارد، توصیه می‌شود که 24 ساعت قبل از تست از مصرف الکل و کافئین خودداری کنید.
• پوست سالم: برای تست‌های پوستی، پوست شما باید عاری از هرگونه بثورات، اگزما یا عفونت باشد.

انواع تست‌های آلرژی با جزئیات بیشتر:

1. تست خراش پوستی (Skin Prick Test / Scratch Test):

   • نحوه انجام: متخصص آلرژی پوست شما (معمولاً ساعد دست یا پشت) را با الکل تمیز می‌کند. سپس قطره‌های کوچکی از عصاره‌های آلرژن‌های مختلف (مانند گرده گیاهان، شوره‌ی حیوانات، ذرات گرد و غبار، کپک، یا برخی غذاها) را روی پوست قرار می‌دهد. با استفاده از یک ابزار کوچک و نوک‌تیز (بدون خونریزی)، پوست را به آرامی خراش می‌دهند یا سوراخ می‌کنند تا آلرژن‌ها وارد لایه سطحی پوست شوند.
   • واکنش: در صورت وجود آلرژی، ناحیه مربوطه در عرض 15 تا 20 دقیقه متورم، قرمز و خارش‌دار می‌شود که به آن “wheal” (کهیر) گفته می‌شود. اندازه کهیر و قرمزی نشان‌دهنده شدت واکنش است. پزشک اندازه کهیر را اندازه‌گیری می‌کند.
   • مزایا: سریع، ارزان، نتایج فوری و حساسیت بالا.
   • معایب: ممکن است برای برخی افراد با مشکلات پوستی (مانند اگزما شدید) مناسب نباشد. خطر بسیار نادر واکنش شدید.

2. تست داخل پوستی (Intradermal Test):

   • نحوه انجام: مقدار بسیار کمی (حدود 0.02 تا 0.05 میلی‌لیتر) از آلرژن به طور مستقیم به زیر لایه بالایی پوست (درم) تزریق می‌شود. این تست اغلب پس از یک تست خراش پوستی منفی برای تأیید عدم وجود آلرژی یا برای آلرژن‌هایی که در تست خراش پوستی حساسیت کمتری نشان می‌دهند (مثل نیش زنبور یا پنی‌سیلین) انجام می‌شود.
   • واکنش: مشابه تست خراش پوستی، ایجاد کهیر و قرمزی نشان‌دهنده واکنش مثبت است.
   • مزایا: حساسیت بالاتر نسبت به تست خراش پوستی برای برخی آلرژن‌ها.
   • معایب: کمی تهاجمی‌تر، خطر کمی بیشتر از واکنش شدید در مقایسه با تست خراش پوستی، نیاز به دوزهای دقیق.

3. تست پچ (Patch Test):

   • نحوه انجام: این تست برای تشخیص درماتیت تماسی آلرژیک (یک نوع واکنش آلرژیک تأخیری) استفاده می‌شود. پچ‌های حاوی مقادیر کمی از مواد شیمیایی مشکوک (مانند نیکل، کروم، لاتکس، عطرها، مواد نگهدارنده و …) روی پوست پشت یا بازوی شما چسبانده می‌شوند. این پچ‌ها به مدت 48 ساعت باید روی پوست بمانند و نباید خیس شوند.
   • واکنش: پس از 48 ساعت، پچ‌ها برداشته می‌شوند و پزشک اولین بررسی را انجام می‌دهد. بررسی نهایی معمولاً 24 تا 48 ساعت پس از برداشتن پچ‌ها (یعنی 72 تا 96 ساعت پس از شروع تست) انجام می‌شود، زیرا واکنش‌های درماتیت تماسی تأخیری هستند. واکنش مثبت به صورت قرمزی، خارش، تورم و گاهی اوقات تاول در محل پچ ظاهر می‌شود.
   • مزایا: تشخیص آلرژی‌های تماسی که با تست‌های دیگر قابل تشخیص نیستند.
   • معایب: نیاز به صبر بیشتر (چند روز)، محدودیت در شستشو و فعالیت‌های بدنی در طول دوره تست.

4. تست خون (Blood Test / Specific IgE Blood Test / RAST Test):

   • نحوه انجام: یک نمونه خون از ورید شما گرفته می‌شود و به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. در آزمایشگاه، سطح آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین E (IgE) خاص برای آلرژن‌های مختلف در خون اندازه‌گیری می‌شود. هر آلرژن (مثلاً گرده درخت خاص، پروتئین شیر گاو، یا بادام زمینی) می‌تواند باعث تولید IgE خاص خود شود.
   • مزایا:
   • عدم نیاز به قطع مصرف آنتی‌هیستامین‌ها.
   • امن‌تر برای افرادی که خطر واکنش آلرژیک شدید دارند (مثلاً سابقه آنافیلاکسی).
   • قابل انجام برای افرادی که نمی‌توانند تست‌های پوستی انجام دهند (مانند نوزادان بسیار خردسال، افراد دارای مشکلات پوستی گسترده).
   • تنها تست برای برخی آلرژی‌ها (مانلاً آلرژی به آلفا-گال در گوشت قرمز).
   • معایب:
   • نتایج فوری نیستند (چند روز تا چند هفته طول می‌کشد).
   • معمولاً گران‌تر از تست‌های پوستی.
   • حساسیت کمتر برای برخی آلرژی‌ها در مقایسه با تست‌های پوستی.
   • نتایج مثبت نشان‌دهنده حساسیت است، اما همیشه به معنای بروز علائم بالینی نیست.

تست‌های تکمیلی و تخصصی:

• تست چالش خوراکی (Oral Food Challenge): این تست طلایی‌ترین روش برای تشخیص آلرژی غذایی است. تحت نظارت دقیق پزشکی، بیمار مقادیر فزاینده‌ای از غذای مشکوک را مصرف می‌کند. این تست فقط باید در یک محیط بالینی مجهز و با امکانات اورژانسی انجام شود، زیرا خطر واکنش آلرژیک شدید وجود دارد.
• تست چالش دارویی (Drug Challenge Test): مشابه تست چالش خوراکی، برای تأیید آلرژی به دارو انجام می‌شود.
• تست‌های حذف و معرفی مجدد (Elimination Diet): برای آلرژی‌های غذایی، پزشک ممکن است توصیه کند که یک یا چند غذای مشکوک را برای مدتی از رژیم غذایی حذف کنید و سپس به تدریج آنها را دوباره معرفی کنید تا واکنش بدن بررسی شود.

تفسیر نتایج:

همیشه نتایج تست‌های آلرژی باید توسط پزشک متخصص آلرژی (آلرژیست/ایمونولوژیست) تفسیر شوند. نتایج مثبت به معنای حساسیت است، اما شدت واکنش در تست لزوماً با شدت علائم در زندگی واقعی مطابقت ندارد. پزشک با در نظر گرفتن تاریخچه پزشکی شما، علائم بالینی و نتایج تست‌ها، تشخیص نهایی را ارائه می‌دهد و برنامه درمانی مناسبی را برای شما طراحی خواهد کرد.